توسط :
به گزارش سرویس سیاسی اقتصاد آنلاین؛ تهران، شهری که روزگاری خاطره هشت سال جنگ و دفاع مقدس را در دل خود جای داده، این روزها بار دیگر در معرض تهدیدی موشکی قرار گرفته است. اما برخلاف آن دوران، دیگر خبری از سنگرهای بتنی و پناهگاه‌های سازمان‌یافته نیست. سؤال اصلی اینجاست: چرا تهران پناهگاه ندارد و در شرایط موشکی کدام مکان امن است؟
چرا تهران پناهگاه ندارد
سه دهه پس از پایان جنگ ایران و عراق، پناهگاه‌های آن زمان یا به فراموشی سپرده شده‌اند یا تغییر کاربری یافته‌اند. ساخت‌وسازهای بی‌رویه، تهران را از هرگونه پناهگاه رسمی و ایمن تهی کرده است. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله سوئیس و حتی اسرائیل، احداث پناهگاه بخشی از الزامات ساخت‌وساز شهری به شمار می‌رود.
ایستگاه‌های متروی تهران از معدود نقاط زیرزمینی هستند که در صورت حمله می‌توان به آنها پناه برد. با این حال استفاده از مترو به‌عنوان پناهگاه، تنها در شرایط بسیار حاد و با قطع سرویس‌دهی امکان‌پذیر است. در کنار مترو، برخی پارکینگ‌های طبقاتی نیز می‌توانند نقش پناهگاه موقت را ایفا کنند.
بسیاری از پناهگاه‌های دوره جنگ، مانند آنچه در بازار تهران یا منطقه نارمک ساخته شده بود، به حال خود رها شده‌اند یا به فضاهای بی‌کاربری تبدیل شده‌اند. حالا این پناهگاه‌ها یا فراموش شده‌اند یا دسترسی به آنها به‌سختی امکان‌پذیر است.
در زمان حملات اخیر، مدارس، مساجد و ایستگاه‌های مترو به‌صورت موقت در اختیار شهروندان قرار گرفت، اما نبود امکانات اولیه مانند آب، سرویس بهداشتی و تجهیزات اضطراری، نشان داد که این اقدام‌ها تنها مُسکن‌هایی موقتی هستند. تجربه کشورهایی مانند اوکراین نشان داده که طراحی مهندسی‌شده زیرساخت‌ها چقدر می‌تواند در کاهش تلفات موثر باشد.
ساختار گمشده در ایجاد پناهگاه امن در تهران
نظام جامع پدافند غیرعامل در تهران وجود ندارد؛ ستادهایی که در زمان جنگ برای ساخت پناهگاه فعال بودند، پس از پایان جنگ منحل شدند و دیگر بازتعریفی برای مقابله با شرایط بحرانی مشابه نداشتند. مدیریت شهری در این سال‌ها، حتی در مواجهه با بحران‌هایی ساده مانند بارندگی و خاموشی‌ها هم دچار چالش مدیریت بحران شده است.
در شرایط حمله موشکی چه باید کرد؟
حال که می‌دانیم چرا تهران پناهگاه ندارد باید در شرایط موشکی چه کرد؟ با نبود پناهگاه‌های ایمن، توصیه می‌شود شهروندان به زیرزمین‌ها، راه‌پله‌ها، اتاق‌های بدون پنجره یا فضاهای بسته پناه ببرند و از پنجره‌ها و درها فاصله بگیرند. داشتن بسته اضطراری شامل آب، غذا، دارو و چراغ‌قوه نیز ضروری است. آماده بودن برای وضعیت بحران، تنها راه نجات است.
