توسط :
به گزارش اقتصادآنلاین، در کوهستان‌های تبت، واحد‌های عظیم ذخیره‌سازی انرژی در کنار نیروگاه‌های خورشیدی بی‌صدا فعالیت می‌کنند. برق تولیدشده در روز در این واحد‌ها ذخیره و شب هنگام، زمانی که مصرف به اوج می‌رسد، به شبکه بازگردانده می‌شود. این کارکرد، نمونه‌ای از نقش حیاتی باتری‌های بزرگ‌مقیاس در افزایش بازدهی انرژی‌های تجدیدپذیر و جلوگیری از هدررفت تولید برق است.
بر اساس گزارش اداره ملی انرژی چین (NEA)، ظرفیت نصب‌شده ذخیره‌سازی نوین تا پایان سال ۲۰۲۴ به ۷۳.۷۶ میلیون کیلووات رسید که نسبت به سال پیش بیش از ۱۳۰ درصد رشد داشت. چین اکنون بیش از ۴۰ درصد کل ثبت اختراعات جهانی در حوزه انرژی‌های نو را به خود اختصاص داده و موقعیت پیشتاز خود را در این عرصه تثبیت کرده است.
ذخیره‌سازی نوین؛ ستون فقرات شبکه برق آینده چین
ذخیره‌سازی انرژی برای ادغام گسترده انرژی‌های بادی و خورشیدی در شبکه ضروری است. از آنجا که تولید این منابع ناپایدار است، ذخیره‌ساز‌ها همانند «بانک‌های انرژی» مازاد برق روز‌های آفتابی یا بادی را ذخیره کرده و در زمان‌های ابری یا اوج مصرف به شبکه تزریق می‌کنند.
در طول دوره چهاردهمین برنامه پنج‌ساله (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵)، ظرفیت نصب‌شده ذخیره‌سازی نوین در چین بیست برابر شده است. تا پایان ژوئن ۲۰۲۵ این ظرفیت به ۹۴.۹۱ میلیون کیلووات رسید که نسبت به پایان ۲۰۲۴ حدود ۲۹ درصد رشد نشان می‌دهد. مقام‌های انرژی چین تأکید می‌کنند که نرخ بهره‌برداری از این واحد‌ها نیز در سال ۲۰۲۴ جهشی محسوس داشت؛ به‌گونه‌ای که در استان‌هایی، چون ژجیانگ، جیانگسو، چونگ‌چینگ و شین‌جیانگ ساعات بهره‌برداری معادل سالانه بیش از هزار ساعت ثبت شد.
پاسخ به رکورد‌های مصرف برق تابستانی
تابستان امسال، مصرف برق در ۱۶ شبکه استانی چین در مجموع ۳۶ بار رکوردشکنی کرد. اداره ملی انرژی با اجرای طرح پایلوت «تخصیص متمرکز ذخیره‌سازی نوین» توانست امنیت عرضه را تضمین کند. بر اساس آمار، تا پایان ژوئیه حداکثر توان قابل بهره‌برداری از ذخیره‌سازی نوین در محدوده شبکه سراسری چین به ۶۴.۲۳ گیگاوات رسید و حداکثر تخلیه هم‌زمان به ۴۴.۵۳ گیگاوات افزایش یافت که رشدی ۵۵.۷ درصدی نسبت به سال قبل داشت.
ظرفیت پیک‌شکنی این سامانه‌ها معادل تولید سه سد عظیم سه‌دره بود که به‌طور متوسط ۲.۴ ساعت در ساعات اوج شبانه تأمین برق را بر عهده داشتند. این دستاورد نقشی کلیدی در تثبیت شبکه برق در لحظات بحرانی ایفا کرد.
از باتری لیتیومی تا نمک مذاب
در کنار توسعه باتری‌های لیتیومی، چین در فناوری‌های نوین ذخیره‌سازی گام‌های بلندی برداشته است. بزرگ‌ترین پروژه «زغال‌سنگ به برق همراه با ذخیره‌سازی نمک مذاب» در سوژو، استان آنهویی، پس از یک آزمایش ۱۶۸ ساعته وارد مدار بهره‌برداری شد. این پروژه نخستین سامانه ذخیره‌سازی حرارتی در مقیاس گیگاوات‌ساعت است که با واحد زغال‌سوز یکپارچه شده و همانند یک «باتری حرارتی» انرژی بخار را در زمان کم‌مصرف ذخیره و در زمان اوج به شبکه تزریق می‌کند.
به موازات آن، ده‌ها پروژه آزمایشی در حوزه‌هایی، چون باتری‌های جریان‌پیوسته، ذخیره‌سازی هوای فشرده و چرخ‌طیار‌ها به تصویب رسیده‌اند. همچنین فناوری‌های پیشرفته‌ای همچون باتری‌های نیمه‌جامد، تمام‌جامد و ذخیره‌سازی هیدروژنی با هدف انعطاف‌پذیری چندزمانه، ایمنی بالا و تاب‌آوری در شرایط سخت محیطی با سرعت در حال توسعه هستند.
