توسط :
به گزارش اقتصادآنلاین، کندی اجرای طرح‌های احیای خلیج گرگان، موجی از انتقادها را متوجه دولت و مدیران محلی کرده است؛ در حالی‌که این اکوسیستم ارزشمند شمال کشور هر روز بیش‌تر به سمت خشکی و مرگ پیش می‌رود، اقدامات اساسی همچنان به تعویق افتاده است.
خلیج گرگان؛ زیست‌بومی بین‌المللی در معرض نابودی
خلیج گرگان در جنوب شرقی دریای خزر و محدوده شهرستان‌های بندرترکمن، بندرگز، نوکنده و بهشهر قرار دارد و با طول ۶۰ کیلومتر و عرض حداکثر ۱۲ کیلومتر، یکی از مهم‌ترین پهنه‌های آبی کشور به‌شمار می‌رود.
این خلیج به‌همراه تالاب میانکاله و لپو زاغمرز در سال ۱۳۵۴ نخستین تالاب ایران بود که در فهرست جهانی رامسر ثبت شد. علاوه بر نقش کلیدی در چرخه زیستی دریای خزر، زندگی و معیشت حدود نیم تا یک میلیون نفر از مردم منطقه به آن وابسته است.
بیش از یک دهه است که موضوع احیای خلیج گرگان مطرح شده اما همچنان این بوم سازگان با خطر نابودی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند. با وجود وعده‌های متعدد، طی دو سال اخیر نیز اقدام جدی در دولت چهاردهم انجام نشده است. همین تأخیرها سبب اعتراض نمایندگان و فعالان محلی شده است.
ضرورت لایروبی دائمی
امید سقلی، فرماندار بندر ترکمن می‌گوید: احیای خلیج گرگان مطالبه اصلی مردم است. در دولت سیزدهم ۵۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای این کار اختصاص یافت و مطالعات پمپاژ آب نیز آغاز شد.
او تأکید کرد: کانال آشور که پیش‌تر تا عمق ۱.۵ متری لایروبی شده بود، دوباره پر از رسوب شده و باید به صورت مستمر لایروبی شود. خلیج نیازمند استقرار یک لایروب دائمی است تا آبرسانی قطع نشود.
مصوبات بر زمین مانده
عبدالجلال ایری، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس، نیز با انتقاد از روند کند اجرا می‌گوید: بر اساس مصوبه سال ۱۳۹۹ ستاد ملی احیای تالاب‌ها، عملیات احیا باید از طراحی تا اجرا انجام می‌شد.
به‌گفته او، لایروبی تنها به کانال آشور محدود مانده، در حالی‌که کانال‌های خوزینی و چپاقلی نیز نیازمند لایروبی فوری هستند. ایری هشدار داد: بیش‌ترین خسارت خشک شدن خلیج گرگان متوجه مازندران خواهد بود، اما پیامدهای آن برای گلستان هم بسیار سنگین است.
هشدار ساکنان محلی؛ انسداد آشور در راه است
مشاهدات قایقرانان منطقه نشان می‌دهد که رسوب‌گذاری در کانال آشور به‌شدت افزایش یافته است. «خوجه» یکی از قایقرانان بندرترکمن می‌گوید: در حال حاضر رفت‌وآمد قایق‌ها امکان‌پذیر است، اما اگر لایروبی انجام نشود، تا پایان سال کانال کاملاً بسته خواهد شد. او تأکید کرد که استفاده از لایروب اجاره‌ای پاسخ‌گو نیست و خلیج به دستگاه دائمی نیاز دارد.
تبعات زیست‌محیطی و اقتصادی
پسروی آب دریای خزر و فرسایش سواحل، آینده‌ای مبهم برای خلیج گرگان رقم زده است. خشک شدن این پهنه علاوه بر نابودی معیشت ساحل‌نشینان، خطر خیزش ریزگردها و تخریب گسترده محیط زیست را نیز به دنبال دارد.
احیای فوری، تنها راه نجات
کارشناسان بر این باورند که برای نجات خلیج گرگان باید مجموعه‌ای از اقدامات یکپارچه اجرا شود؛ از جمله احیای حوضه‌های آبخیز بالادست، مهار آلودگی‌های کشاورزی و شهری، تقویت تبادل آبی با خزر و اصلاح الگوی کشت.
مطالبه اصلی مردم و فعالان محیط زیست آن است که دولت هرچه سریع‌تر از وعده‌ها فراتر رود و احیای خلیج گرگان را در عمل محقق کند.
